Miijn onderwijsmoment van 2015!

Deze week las ik deze vraag op Twitter: wat was jouw onderwijsmoment van het jaar 2015?.

Eigenlijk kwam ik al snel uit bij een bepaald moment.

Ik heb dit opgestuurd naar de site maar wil het ook hier nog eens publiceren.

Ik werk sinds 1987 in het cluster 2 onderwijs in een kleutergroep op Auris De Spreekhoorn te Breda. Ik ben graag bezig met het implementeren van ICT en Ipads bij kinderen met een beperking in de taalontwikkeling. Ook voor hen is ICT een realiteit van het alledaagse leven en hun toekomst. Zo vroeg mogelijk ontdekken en ervaren, spelenderwijs, zonder de echte beleving en ervaring uit het oog te verliezen. Spelen is leren en leren is spelen. Ook met ICT.
Mijn onderwijsmomenten zijn de momenten van verwondering bij mijn kleuters. De verbazing en het enthousiasme wat je ziet wanneer je proefjes met ze doet, wanneer er ineens iets verandert in het lokaal en samen bedenkt hoe dat toch gekomen is, of wanneer je samen ontdekkingen in de natuur doet in het bos of in de schooltuin. Eigenlijk biedt elke dag met kleuters verwondering en dus ook prachtige onderwijsmomenten.
Maar dit jaar was er ook een persoonlijk onderwijsmoment.

Als vervolg op eerdere workshops rondom  ICT mocht ik in het voorjaar een groep collega's coachen bij een experiment waarbij we IPads in de onderbouw in gingen zetten met taal als speerpunt. Ik mocht het plan bedenken, uitvoeren, collega's coachen en doelen evalueren. Er was twijfel of het allemaal aan ging slaan door de zeer uiteenlopende niveaus van ICT bekwaamheid bij de collega’s. Tijdens de evaluatiebijeenkomst met deze groep kreeg ik echter alleen maar positieve feedback. "Wanneer gaan we verder?, je plant toch wel een vervolg?" Zelfs de digibeet-collega was overtuigd geraakt van de meerwaarde van de IPad. Dat was mijn keerpunt, mijn onderwijsmoment. Dit is leuk, dit geeft energie, dit wil ik vaker doen!

In de maanden daarna ben ik gaan nadenken. Wie ben ik, wat wil ik. Wil ik dit echt vaker doen, wil ik dit naast mijn baan voor de klas, durf ik dit ook met onderwijsmensen buiten mijn eigen schoolteam? (Het feit dat ik deze zomer 50 jaar ben geworden was misschien ook een doorslaggevende factor in het beslissingsproces.) Na de zomer ben ik gestart met Periscope uitzendingen om een beetje te proeven van een groter publiek. Online presentaties geven rondom onderwijs, heel Nederland kon meekijken dus. Ook dit werd positief ontvangen. Een eigen website was de volgende stap. Met veel zoeken, vallen, opstaan, geduld, uitproberen en uiteindelijk gewoon doen is dit ook gelukt. Mijn bedrijf een naam geven, met echte visitekaartjes was de kers op de taart.

Nu ben ik op het punt gekomen dat ik mijn richting heb bepaald: het coachen van collega’s op het gebied van ICT, Digibord en Taal! Komend voorjaar heb ik mijn eerste twee opdrachten al binnen. Voor de Koninklijke AurisGroep mag ik twee inspiratie bijeenkomsten organiseren rondom Digibordinspiratie en begrijpend luisteren bij kleuters. Daarnaast ga ik een opleiding ICT coach volgen want er valt altijd nog een hoop te leren. Spannend, leuk en "energievretend" tegelijk, maar ik ga ervoor! 2016 wordt het jaar van mijn eigen bedrijf: Juf Marita:  ICT coach in het PO.

Wish me luck!

#blimageNL Passend Onderwijs

Passend onderwijs

Weer een blog voor #blimageNL. 

Deze gastblog bij bovenstaande foto is geschreven door juf Petra van kleuteridee.nl .

Bij deze foto moet ik onwillekeurig denken aan de term ‘passend onderwijs’. Niet zoals passend onderwijs op veel scholen noodgedwongen vorm krijgt; het plaatsen van één of meerdere kinderen met speciale onderwijsbehoeften in een (combinatie)groep van 35 of meer leerlingen. De leerkracht van zo’n groep heeft helemaal geen tijd om in te spelen op deze speciale onderwijsbehoeften.

Nee, ik denk aan die leerling die in zijn eigen tempo vooruit mag gaan. De grootte van zijn stapjes mogen passen bij hem. Ook de manier van vooruitgaan mag passen dit kind. Soms is dat een gang van voetje voor voetje.
De leerkracht mag coachen. Die staat a.h.w. in de schoenen van de leerling. Maar de leerkracht weet al wel wat deze leerling tegenkomt op zijn wandeling en waar het naar toe gaat. Hij complimenteert, daagt uit, maakt nieuwsgierig, biedt aan en schept positieve randvoorwaarden om vooruit te komen. Hij zorgt dat de leerling vast in zijn schoenen komt te staan. Ook ziet hij precies waar de schoen knelt of wanneer het kind met lood in de schoenen verder loopt.

Soms ziet de leerkracht dat er iets speciaals aan de hand is. Er zit een blaar onder de voet van het kind of er is een teen gebroken. De leerkracht weet dan dat het ‘passend’ is om een deskundige in te schakelen. Er is kennis en kunde nodig die zo specialistisch is dat de leerkracht weet, dat hij als schoenmaker bij zijn leest moet blijven. Soms is een voet zelfs lam, maar gaat de leerling toch vooruit met andere lichaamsdelen of speciale hulpmiddelen. Hiervoor is een aangepast programma nodig, met andere toetsen. Gelukkig heeft niet ieder kind later bij zijn werk zijn voeten nodig.  Verleg dan eens de accenten, zodat een kind goed kan worden in iets wat hij wel aan kan en waar hij veel plezier in heeft. Neem ook eens een creatieve toets af i.p.v. alleen reken- en taaltoetsen..

Als een kind groeit, passen zijn schoenen op den duur niet meer. De leerkracht zorgt voor grotere schoenen. Wat is het dan mooi om te zien hoe zo’n leerling, na veilige kleine stapjes vooruit, op een dag de stoute schoenen aantrekt en een sprong vooruit maakt! Wat een verrassing. Die dag maakt de leerkracht ook een sprong… hij springt een gat in de lucht.

#blimageNL : Verwondering in je klaslokaal!

Twee dagen geleden kreeg ik van Juf Maaike een uitdaging, #blimageNL. 
De bedoeling is dat ik een blog schrijf over een afbeelding die ik krijg. Zo worden leerkrachten uitgedaagd meer te bloggen. Deze uitdaging ga ik natuurlijk ook aan!
De vraag kwam met deze foto erbij:

Het eerste woord dat door mijn hoofd schoot was #verwondering. Lekker bezig zijn met schuim, het creëren van steeds meer bubbels en het ontdekken hoe dat gaat, wat er gebeurt als je blaast of wanneer je wat langer bezig bent. Hoe de hoeveelheid schuim in relatie staat met de hoeveelheid afwasmiddel. Allemaal momenten waarbij je als leerkracht niets hoeft te doen behalve kijken en misschien af en toe een prikkelende vraag stellen. Verwondering, een prachtig leermoment.
Buiten op het speelplein mogen kinderen vaak ook wel een beetje "aanmodderen" en vrij spelen, maar binnen? Verwondering in een klaslokaal, gebeurt dit eigenlijk nog wel bij jou in de klas? 
We worden in de onderwijspraktijk de laatste jaren steeds meer geleid door allerlei modellen en leermethodes met de daarbij verplichte toetsen natuurlijk. Toch is en blijft verwondering het beste leermoment voor elke leeftijd.
Een kind leert pas echt iets wanneer je zijn of haar interesse hebt gewekt en hij of zijn zelf mag ontdekken hoe iets dan precies in elkaar steekt of hoe het werkt. 
Deze manier van leren is vrij logisch in een kleuterklas. Gelukkig zijn er vele collega's met mij in de onderbouwgroepen van Nederland dagelijks bezig met spelend leren en ontdekken van bijvoorbeeld schuim en ander materiaal in een waterbak. Maar helaas sluipt ook hier steeds vaker het werken met werkbladen en ontwikkelingsmateriaal in een weekrooster. 
Begrijp me niet verkeerd, deze bezigheden vind ik ook belangrijk maar nog steeds hoort op een lesrooster in een kleuterklas volgens mij het grootste gedeelte gevuld te zijn met spelend leren en activiteiten die leiden tot coöperatief leren en ontdekken. Je gebruikt deze leermomenten  bij de kleuters voor alle vakgebieden, maar waar blijft dit onderdeel in de hogere groepen?
In een prachtige animatie die ik onlangs bekeek hoor je het ook weer terug. Een brein gaat spelend en ontdekkend op weg naar volwassenheid. "Because it's never just play".  

Verwondering dus. Jammer toch dat het alleen in de kleutergroepen blijft hangen. Vaak zie ik leerlingen en leerkrachten in de hogere groepen nog gebukt gaan onder de druk van leerdoelen en lesmethodes. Bij deze daarom een oproep aan mijn collega's.
Laat de leerlingen in hogere groepen ook eens dingen ontdekken en leren in plaats van  alleen maar auditief absorberen. En niet alleen bij de typische creatieve vakken. Zet ze bijvoorbeeld achter een laptop of tablet bij het vak aardrijkskunde, geschiedenis of verkeer  en laat ze dingen opzoeken en uitzoeken om een creatief werkstuk te maken rondom een onderwerp wat ze daarna aan hun medeleerlingen mogen presenteren. Geef er de extra opdracht bij dat ze ook iets praktisch moeten demonstreren. Denk aan het uitbeelden van een situatie of het maken van een maquette of mindmap. Of gebruik een app als Tellagami, Puppetpals of Bookcreator om ze een digitale presentatie te laten maken. Creatief bezig zijn en verwondering hoeft natuurlijk niet gebonden te zijn aan vaste lesmaterialen. Geef ze prikkelende vragen of testopdrachten en loop rond om te motiveren maar vooral om te kijken naar wat er allemaal gebeurt! Natuurlijk zal er wel eens iets fout gaan, maar hé, wat een prachtig leermoment!
Alle fases van het Directe Instructiemodel komen dan volgens mij zeker voorbij en de leerstof wordt echt opgenomen en verwerkt. Ontdekken en verwondering dus. Ook bij jezelf als leerkracht.

Terug naar mijn kleutergroep. Ik blijf zeker werken met die dagelijkse momenten van verwondering. Van de zandtafel tot het scheerschuim op de tafel en van het spelend ontdekken op het digibord of de iPad tot de ontdekdoos vol magneten. En ik blijf vooral kijken en genieten. Zoals ik vaak zeg tegen mijn leerlingen wanneer ze iets niet doen (of durven)... "Probeer het maar uit. Want van proberen kun je leren!". En dat geldt natuurlijk ook voor mij als leerkracht. 

Inspiratie nodig voor spelend leren in een kleutergroep? Kijk dan eens op mijn pinterestbord: Speel en leer spel.

Taaltip van de maand: De letterboom

Hallo allemaal,

Bij deze weer een taaltip voor je kleutergroep.
Iedereen is het er wel over eens dat letters thuis horen in een kleutergroep. Dit moet echter wel gebeuren op een kleutervriendelijke manier.

Wat is dat dan precies, die kleutervriendelijke manier?
Juf Bianca heeft hier al meerdere artikelen over geschreven dus die ga ik hier natuurlijk  niet herhalen.

Kleuters worden dagelijks geconfronteerd en zijn van nature ook nieuwsgierig naar letters.
Ze spelen er graag mee en ontdekken dan van alles wanneer je er mee bezig bent.
Woorden die rijmen, letters die ook in je eigen naam zitten, woorden die met dezelfde letter beginnen,en letters die er gek of grappig uitzien.
Al die letters bieden wij in onze groep aan passend bij een thema. We geven zo'n letter dus echt een betekenis door er het thema aan vast te knopen. Een soort innerlijke taalkapstok waardoor het kind de letter kan plaatsen in zijn geheugen bij het juiste laatje in zijn hoofd.

Dit is voor kinderen met TOS erg belangrijk, Betekenisvolle taal noemen we dit. De leerling kan de taal en de letter plaatsen in een context.

Zo hebben we bij het thema vriendjes de letter v centraal staan of de z van de zoevende zebra uit het prentenboek bij het thema. Op de foto zie je de r van Rikki centraal.

Het aanbieden van een letter gaat via vaste stappen en kun je teruglezen in mijn vorige blog.

Dit jaar hebben we een letterboom toegevoegd aan onze klas. Het is een boom waarop steeds een blad wordt toegevoegd met een letter. In onze klas is de boom tegen een muur bevestigd maar je kunt zo'n boom ook in 3D vorm op je thematafel zetten bijvoorbeeld.

                

De kinderen en wij zijn erg enthousiast. We kunnen de letters samen erin hangen,  letters eruit halen en er spelletjes mee doen of herhalen welke letter we nog kennen.

Tips voor spelletjes met letters en meer tips vind je op mijn pinterestbord :"letters in de kleutergroep.

Hier vind je ook een link naar de site van Juf Linda over letters in een kleutergroep.

Bij ons is de letterboom dus een succes, heb jij er al een in je klas, of heb je een ander leuk idee? 

Laat het hieronder even weten! Ik ben benieuwd!

Een dagje op de NOT 2015

Vrijdag 30 januari j.l. was ik een dagje op de Nederlandse Onderwijs Tentoonstelling. Dé beurs voor nieuwsgierige en enthousiaste mensen binnen het onderwijs.
Deze keer was ik er niet als bezoeker maar voor de eerste keer was ik een exposant.
Ik mocht in de stand van SIMEA het cluster2 onderwijs promoten en tips en adviezen geven over passend onderwijs voor kinderen met slechthorendheid of TOS (taalontwikkelingsstoornissen).
Ik vond het een erg leuke maar ook zinvolle dag. Veel mensen werden aangetrokken door de mooie banners met daarop tips en signalen voor SH en TOS. Deze mochten wij ook in posterformaat gratis uitdelen om meer bekendheid te geven aan onze doelgroep.

                                    

Heb je dit gemist, kijk dan eens op mijn yurlspagina's rondom cluster2 onderwijs en TOS.
Je vindt hier ook een link om de poster alsnog te downloaden.

Ik had natuurlijk ook wel even tijd om zelf rond te lopen en op zoek te gaan naar nieuwe dingen of inspiratie. Hier daarom mijn top 3 inspiratietips op een rijtje. Misschien heb jij er ook wat aan?

1. De map "buitenspelen"van Kommee.
Met deze prachtige map wordt buitenspelen absoluut een succes. Ik had al een lovende recensie gelezen op het blog van juf Henrike  (www.kleuterklasse.nl ) en wilde deze map wel eens doorbladeren. Ik kan hem nu dan ook zeker aanraden voor iedereen die meer inspiratie wil opdoen voor het buitenspelen op een leuke inspirerende en opbrengstgerichte manier. Lees hier het blog van Juf Henrike en wordt ook enthousiast.

2. Aangepast lezen met "superboek".
Lezen is leuk maar als je dyslectisch bent of een zwakke lezer, blijven er vaak heel veel boeken buiten je bereik omdat ze simpelweg te lastig zijn om door te komen.
Superboek werkt daarom met gratis gesproken boeken. Het is een initiatief van de nationale bibliotheek en komt voort uit "blindenbibliotheek".
Het werkt via een speciale app die als een daisyspeler het gesproken boek laat horen met een menselijke stem (dus geen elektronische omzetting).
Ideaal om op je laptop, telefoon of Ipad je eigen boekenlijst op je virtuele boekenplank te zetten.
De mogelijkheden voor het onderwijs zag ik direct voor me.
Luisteren naar prachtige verhalen is op zich al een goede woordenschataanvulling en interesse krijgen in boeken en verhalen bij kinderen die anders met een grote boog om de bieb heen lopen is volgens mij een extra groot voordeel van deze gesproken boeken.
Andere werkvorm: laat de kinderen virtueel hun eigen boeken kiezen en in de (school)bieb de papieren boeken erbij zoeken. Vervolgens elke dag in de klas 10 minuten met het echte boek ernaast meelezen ( Je ziet namelijk niet de tekst op het scherm zoals bij een ereader), om daarna heerlijk verder te luisteren naar een spannend verhaal wat nu eens wèl je eigen voorkeur heeft, dat is toch geweldig.
Alle boeken uit de bibliotheek staan tot je beschikking en je kunt een keuze maken op leeftijdscategorie. Je kunt als school kennismaken en inschrijven maar persoonlijke inlog per leerling heeft de voorkeur, omdat er dan wordt onthouden waar die leerling gebleven is in het boek.
Lees verder hierover op de site van superboek.
Vooral het herontdekken van mooie verhalen lijkt mij waardevol genoeg om dit in de praktijk te gebruiken bij zwakke of moeilijke lezers.

3. Bereslim
Bereslim is DE aanbieder van pedagogisch verantwoorde computerspellen en digitale prentenboeken en taalspellen die een goede taalaanpak stimuleren.
Uit onderzoek is gebleken dat de bereslimme boeken een zeer goede bijdrage leveren aan de woordenschatontwikkeling van taalzwakke kinderen. Via je digibord zijn de boeken en de spellen ook goed te bekijken.
Bereslim is al een aantal jaar werkzaam in het veld maar heeft weer tal van nieuwe boeken in de collectie erbij gekregen en aanpassingen gemaakt voor tablets en binnenkort ook voor Ipads.
Bereslimme boeken zijn op de Ipad tot nu toe alleen nog te bekijken via een puffin-browser, wat een hinderlijke reclamebanner met zich meebrengt.
Via je computer of je digibord krijg je echter een mooie indruk van deze prachtige boeken.
Ik heb een aantal gratis uitprobeer-codes meegekregen die ik natuurlijk ga uitdelen aan mijn collega's. Ben je ook nieuwsgierig kijk dan op de site van Bereslim of haal bij je eigen bibliotheek een kaartje op met een actiecode om het 3 weken gratis uit te proberen. Drie weken voorbij? Haal je gewoon een nieuw kaartje. ;)

Dit was mijn top 3, Natuurlijk was er veel meer te zien, dus mijn laatste tip is deze:
Ga volgende keer ook eens naar de NOT en laat je inspireren!