maandag 3 februari 2014

werken met letters (deel 2)


Zoals ik had beloofd in mijn vorige blog nu de uitwerkingen bij de 10 vaardigheden van fonemisch bewustzijn volgens de CPS map met de woorden en de letter van de letterplek behorende bij het aangeboden thema.

Hier nog even de vaardigheden op een rijtje:
  1. luisteren
  2. zinnen en woorden
  3. rijmen
  4. klankgroepen
  5. isoleren van klanken
  6. begrijpend luisteren
  7. letterkennis
  8. auditieve synthese van klanken
  9. auditieve analyse van klanken
  10. manipuleren van klanken
Hieronder verschillende uitwerkingsmogelijkheden:
1. Luisteren
>Bespreek samen bij elk woord waar je de klank hoort , vooraan, middenin of achteraan.
>Reageer op een woord (reactiespel)
>Welk woord hoor je 2 keer?
2. Zinnen maken
Maak met de kinderen zinnen met de woorden van de letterplek en schrijf die op het flapoverbord. Je kunt zo regelmatig even terugkijken, de woorden accentueren met highlighters, klankgroepen aangeven, enz. 
3. rijmen
Bedenk samen met de kinderen rijmwoorden op een aantal woorden van de letterplek. Benadruk hierbij de themaletter weer met rood en maak ook het rijmgedeelte visueel inzichtelijk door er klankboogjes onder te plaatsen. (vaardigheid 3 en 4)
4. klankgroepen
>Klankgroepen zichtbaar maken met boogjes eronder op papier. 
>Klankgroepen auditief aanbieden en samenvoegen met concreet materiaal erbij ter visuele ondersteuning.
5. Isoleren van klanken
Wat hoor je wanneer je de eerste of de laatste letter vervangt of weglaat.
6.Begrijpend luisteren
>Samen een powerpoint-presentatie maken. (Naar een idee van Margriet van diepen)
Je zet alle voorwerpen op de foto en plakt die, met het woord erbij, in een powerpoint. Vervolgens spreek je samen met de kinderen de woorden in die erbij horen. Op deze manier blijft de letter herkenbaar en "in de klas"ook al is het thema,  en dus ook de letterplek, na een tijdje alweer anders ingericht.
De presentaties zet ik als snelkoppeling op de computers in de klas en op de groepsyurls zodat de kinderen ze zelf ook zelfstandig nog eens kunnen bekijken. Via deze link zie je een video van Margriet waarin ze de methode uitlegt en laat zien.
>Een woord omschrijven en de kinderen laten raden en aanwijzen.
7. Letterkennis
>1 kind het woord uit de letterplek laten omschrijven en de rest mag raden.
>Mix en match. Je legt een aantal voorwerpen en de bijbehorende kaartjes door elkaar. De kinderen moeten samen puzzelen welk kaartje bij welk voorwerp hoort. Laat ze kijken of de themaletter vooraan/achteraan/middenin staat.(=rode letter)
>Je kunt de kaartjes van de letterplek ook in de schrijfhoek laten stempelen en tekenen met dit sjabloon. Het verzamelen en later weer goed terugplaatsen van de kaartjes op de juiste plek is ook alweer een oefening natuurlijk ;) 
8.auditieve synthese van klanken
>Het geheime woord. 
Leg een aantal  voorwerpen van de letterplek in de kring, Jij fluistert bij 1 kind het woord in het oor, kind hakt het woord, rest van de groep moet het raden. 
9.auditieve analyse van klanken
>Raden maar! (vaardigheid 8 en 9)
Jij zet een aantal voorwerpen in een cirkel/hoepel en gaat 1 woord auditief analyseren (hakken). De kinderen moeten raden welk voorwerp je hebt gehakt, plakken dus.(synthese)

We maken op de flapover een extra overzicht met woorden die we ontdekken met de centrale klank maar waarvan we geen materiaal hebben. Met dit overzicht kun je ook weer leuke dingen doen.

10. Bij het woord samen ontdekken waar je de klank hoort. Schrijf het woord met een tekening erbij met de centrale letter in rood en hak en plak samen met de kinderen het woord (vaardigheid 8,9,10)
11. Verander bij een woord 1 klank en ontdek samen wat er dan staat geschreven (vaardigheid 10)

Heb jij nog leuke ideeën, mail ze mij gerust!!