#blimageNL Passend Onderwijs

Passend onderwijs

Weer een blog voor #blimageNL. 

Deze gastblog bij bovenstaande foto is geschreven door juf Petra van kleuteridee.nl .

Bij deze foto moet ik onwillekeurig denken aan de term ‘passend onderwijs’. Niet zoals passend onderwijs op veel scholen noodgedwongen vorm krijgt; het plaatsen van één of meerdere kinderen met speciale onderwijsbehoeften in een (combinatie)groep van 35 of meer leerlingen. De leerkracht van zo’n groep heeft helemaal geen tijd om in te spelen op deze speciale onderwijsbehoeften.

Nee, ik denk aan die leerling die in zijn eigen tempo vooruit mag gaan. De grootte van zijn stapjes mogen passen bij hem. Ook de manier van vooruitgaan mag passen dit kind. Soms is dat een gang van voetje voor voetje.
De leerkracht mag coachen. Die staat a.h.w. in de schoenen van de leerling. Maar de leerkracht weet al wel wat deze leerling tegenkomt op zijn wandeling en waar het naar toe gaat. Hij complimenteert, daagt uit, maakt nieuwsgierig, biedt aan en schept positieve randvoorwaarden om vooruit te komen. Hij zorgt dat de leerling vast in zijn schoenen komt te staan. Ook ziet hij precies waar de schoen knelt of wanneer het kind met lood in de schoenen verder loopt.

Soms ziet de leerkracht dat er iets speciaals aan de hand is. Er zit een blaar onder de voet van het kind of er is een teen gebroken. De leerkracht weet dan dat het ‘passend’ is om een deskundige in te schakelen. Er is kennis en kunde nodig die zo specialistisch is dat de leerkracht weet, dat hij als schoenmaker bij zijn leest moet blijven. Soms is een voet zelfs lam, maar gaat de leerling toch vooruit met andere lichaamsdelen of speciale hulpmiddelen. Hiervoor is een aangepast programma nodig, met andere toetsen. Gelukkig heeft niet ieder kind later bij zijn werk zijn voeten nodig.  Verleg dan eens de accenten, zodat een kind goed kan worden in iets wat hij wel aan kan en waar hij veel plezier in heeft. Neem ook eens een creatieve toets af i.p.v. alleen reken- en taaltoetsen..

Als een kind groeit, passen zijn schoenen op den duur niet meer. De leerkracht zorgt voor grotere schoenen. Wat is het dan mooi om te zien hoe zo’n leerling, na veilige kleine stapjes vooruit, op een dag de stoute schoenen aantrekt en een sprong vooruit maakt! Wat een verrassing. Die dag maakt de leerkracht ook een sprong… hij springt een gat in de lucht.

#blimageNL : Verwondering in je klaslokaal!

Twee dagen geleden kreeg ik van Juf Maaike een uitdaging, #blimageNL. 
De bedoeling is dat ik een blog schrijf over een afbeelding die ik krijg. Zo worden leerkrachten uitgedaagd meer te bloggen. Deze uitdaging ga ik natuurlijk ook aan!
De vraag kwam met deze foto erbij:

Het eerste woord dat door mijn hoofd schoot was #verwondering. Lekker bezig zijn met schuim, het creëren van steeds meer bubbels en het ontdekken hoe dat gaat, wat er gebeurt als je blaast of wanneer je wat langer bezig bent. Hoe de hoeveelheid schuim in relatie staat met de hoeveelheid afwasmiddel. Allemaal momenten waarbij je als leerkracht niets hoeft te doen behalve kijken en misschien af en toe een prikkelende vraag stellen. Verwondering, een prachtig leermoment.
Buiten op het speelplein mogen kinderen vaak ook wel een beetje "aanmodderen" en vrij spelen, maar binnen? Verwondering in een klaslokaal, gebeurt dit eigenlijk nog wel bij jou in de klas? 
We worden in de onderwijspraktijk de laatste jaren steeds meer geleid door allerlei modellen en leermethodes met de daarbij verplichte toetsen natuurlijk. Toch is en blijft verwondering het beste leermoment voor elke leeftijd.
Een kind leert pas echt iets wanneer je zijn of haar interesse hebt gewekt en hij of zijn zelf mag ontdekken hoe iets dan precies in elkaar steekt of hoe het werkt. 
Deze manier van leren is vrij logisch in een kleuterklas. Gelukkig zijn er vele collega's met mij in de onderbouwgroepen van Nederland dagelijks bezig met spelend leren en ontdekken van bijvoorbeeld schuim en ander materiaal in een waterbak. Maar helaas sluipt ook hier steeds vaker het werken met werkbladen en ontwikkelingsmateriaal in een weekrooster. 
Begrijp me niet verkeerd, deze bezigheden vind ik ook belangrijk maar nog steeds hoort op een lesrooster in een kleuterklas volgens mij het grootste gedeelte gevuld te zijn met spelend leren en activiteiten die leiden tot coöperatief leren en ontdekken. Je gebruikt deze leermomenten  bij de kleuters voor alle vakgebieden, maar waar blijft dit onderdeel in de hogere groepen?
In een prachtige animatie die ik onlangs bekeek hoor je het ook weer terug. Een brein gaat spelend en ontdekkend op weg naar volwassenheid. "Because it's never just play".  

Verwondering dus. Jammer toch dat het alleen in de kleutergroepen blijft hangen. Vaak zie ik leerlingen en leerkrachten in de hogere groepen nog gebukt gaan onder de druk van leerdoelen en lesmethodes. Bij deze daarom een oproep aan mijn collega's.
Laat de leerlingen in hogere groepen ook eens dingen ontdekken en leren in plaats van  alleen maar auditief absorberen. En niet alleen bij de typische creatieve vakken. Zet ze bijvoorbeeld achter een laptop of tablet bij het vak aardrijkskunde, geschiedenis of verkeer  en laat ze dingen opzoeken en uitzoeken om een creatief werkstuk te maken rondom een onderwerp wat ze daarna aan hun medeleerlingen mogen presenteren. Geef er de extra opdracht bij dat ze ook iets praktisch moeten demonstreren. Denk aan het uitbeelden van een situatie of het maken van een maquette of mindmap. Of gebruik een app als Tellagami, Puppetpals of Bookcreator om ze een digitale presentatie te laten maken. Creatief bezig zijn en verwondering hoeft natuurlijk niet gebonden te zijn aan vaste lesmaterialen. Geef ze prikkelende vragen of testopdrachten en loop rond om te motiveren maar vooral om te kijken naar wat er allemaal gebeurt! Natuurlijk zal er wel eens iets fout gaan, maar hé, wat een prachtig leermoment!
Alle fases van het Directe Instructiemodel komen dan volgens mij zeker voorbij en de leerstof wordt echt opgenomen en verwerkt. Ontdekken en verwondering dus. Ook bij jezelf als leerkracht.

Terug naar mijn kleutergroep. Ik blijf zeker werken met die dagelijkse momenten van verwondering. Van de zandtafel tot het scheerschuim op de tafel en van het spelend ontdekken op het digibord of de iPad tot de ontdekdoos vol magneten. En ik blijf vooral kijken en genieten. Zoals ik vaak zeg tegen mijn leerlingen wanneer ze iets niet doen (of durven)... "Probeer het maar uit. Want van proberen kun je leren!". En dat geldt natuurlijk ook voor mij als leerkracht. 

Inspiratie nodig voor spelend leren in een kleutergroep? Kijk dan eens op mijn pinterestbord: Speel en leer spel.